කවි හදන හැටි නමින් කලින් මා ලියූ ලිපිය කියවන්නට ඇතැයි සිතමි. මෙම ලිපියද සැකසෙනුයේ සේන අම්බලන්ගොඩ කිවිඳුන්ගේ හරියටම කවි හදන හැටි (ගුරුමුෂ්ටි) නම් කවි පොත ඇසුරිනි.
සාහිත්‍ය ප්‍රභේද
1. ගද්‍ය 2. පද්‍ය 3. චම්පු
මෙහිදී කවිය සාහිත්‍යයෙන් බෙදී එන්නේ පද්‍ය ලෙසය. ඉන්පසු කවිය (පද්‍ය) මෙසේ ප්‍රභේද ලෙස වෙන්වේ.
1. ගී 2. සැහැලි 3. සිලෝ 4. සීපද
ගී ප්‍රභේදය විරිත් ලෙස තවදුරටත් ප්‍රභේද කර දක්වා ඇත.විරිත තීරණය වන්නේ කවි පද වල ඇති මාත්‍රා ගණන අනුවය.
1. පියුම් ගී 09 - 11 - 09 - 14 එකතුව (43)
2. මත්වල ගී 08 - 08 - 08 - 13 එකතුව (37)
3. උමතු ගී 09 - 10 - 09 - 10 එකතුව (38)
4. කව් ගී 09 - 10 - 10 - 11 එකතුව (40)
5. බමර ගී 08 - 11 - 10 - 13 එකතුව (42)
6. යහ ගී 09 - 11 - 11 - 11 එකතුව (42)
7. දුවඟ ගී 09 - 11 - 11 - 13 එකතුව (44)
8. යොත් ගී 08 - 11 - 10 - 11 එකතුව (40)
මීට අමතරව වම් කොහොල්, දකුණු කොහොල්, කාරිකා, සදහට වැනි ගී විරිත් ද ඉතා වැදගත් බව සඳහන් වේ.
සැහැලි
පළමුව ගීයකින් අඩක්ද, ඊළඟට සීපදයකින් අඩක් ද, නැවතත් ගීයක අඩක් හා සීපදයකින් අඩක් ද යොදා පසුව සීපදයක් යෙදීමෙන් දසපද සැහැල්ලක් නිර්මාණය කළ හැකිය.
දස පද සැහැලි, දොළොස් පද සැහැලි, තුදුස් පද සැහැලි, සොළොස් පද සැහැලි, අටළොස් පද සැහැලි යනුවෙන් සැහැලි වර්ග ඇත.ඇහැලි, බැහැලි, සරඟ හැලි, අඹ හැලි, රස හැලි ආදි වශයෙන් ද මේ සැහැලි යෙදේ.
සිලෝ
මත් විරිත් හෝ අකුරු විරිත් භාවිතා කරමින් ඉන්දීය සම්භවයෙන් ලැබුණු සිලෝ වල එළි වැට හෝ එළිසම රැකීමක් නැත.
සීපද
මත් විරිතින් හා අකුරු විරිතින් පබැඳිය හැකි සීපද පෙද විරිත, සමුද්‍ර ඝෝෂ විරිත ආදී විරිත් සමඟ යෙදේ.
හරියටම කවි හදන හැටි (ගුරු මුෂ්ටි) පුස්තකය ඇසුරිනි
මම නම් කවි ගැන මෙලෝ හසරක් දන්නෙ නැහැ .......
ReplyDeleteලියමුකෝ බලන්න මටත් කවියක් හදා ගන්න පුලුවන් වෙයිද බලන්න ..
පදපේලි කිහිපයක් ගොතා ගත්තාට මේවා ගැන එතරම් ගැඹුරු දැනුමක් නැහැ. ඔබේ ලිපි පෙල ඒ ගැන හොඳ අවබෝධයක් ලබා දෙනවා, බොහෝම ස්තුතියි.
ReplyDeleteචතුර මල්ලී, මේ ලිපි පෙල ගැන විශේෂ සටහනක්/සබැඳියක් ගල්මල් අඩවියේ දාන්න අවසරද?
@පන්සල් හංදිය
ReplyDeleteලියමු, ලියමු උත්සාහ කළොත් බැරි දෙයක් නෑ කියනව නොවැ.
@ගල්මල්-Coral
ඩීන් අයියා මේ මොනවා අහනවද? පෝස්ට් එකම අරං ගිහිං දැම්මත් කමක් නෑ. ඩීන් අයියා අපේ සමාජයේ උන්නතියට කවදත් අත හිත දෙන කෙනෙක් නොවැ. අනික අයියා මේ ලියන කරුණු ගැන මට ඒ හැටි අයිතියකුත් නෑ නොවැ.. මං මේ කරන්නේ වෙනත් කතෘ තුමෙක්ගේ කෘතියක් එතුමාටත් හානියක් නොවෙන විදිහට කට්ටිය අතරේ බෙදා දීමක් නොවැ.. ඉතිං අයියත් ඒකට එකතු වෙන එක මට කොයි තරම් සතුටක්ද?
බොහොම ස්තුතියි අයියා...
බොහෝම ස්තුතියි චතුර මල්ලී
ReplyDeleteයන්තන් පේලි හතරක් අමුණගත්තට මටත් එච්චර දැණුමක් නෑ..
ReplyDeleteමේ පොත ගන්න පුළුවන් තැනක් කියපං මචං...
මෙහි සේන අම්බලන්ගොඩ ලෙස සඳහන් කරන්නේ ලාංකික රහස් පරීක්ෂක කතා රචනා කළ සේන අම්බලන්ගොඩයන්මද සහෝ..?
ReplyDelete@ගල්මල්-Coral
ReplyDeleteමං නොවැ අයියට ස්තුති කරන්න ඕනි.
@සෝරෝ
මුල් ලිපියෙත් ඔය පොත ගන්න හැටි ගැන කියලා ඇති. ඒ ලිපිය මෙතැනින් බලන්න.
ඒ ලිපියෙන් උපුටා ගත්තේ...
" එම පොත මිල දී ගැනීමට අවශ්‍ය නම් ලංකාවේ ඕනෑම ගුණසේන පොත් සාප්පුවකින් එය මිලට ගත හැකි බව එතුමා පැවසුවේය."
@චතුර
ReplyDeleteමං නම් ඒ ගැන හරියටම දන්නේ නෑ මල්ලි. සේන මහත්තය කවියෙක් විදිහට තමයි ප්‍රසිද්ධ. එතුමගේ කෙරුම් කාරකම් ඔය පොතෙත් තැනින් තැන මතක් කරලා තියෙනවා... බොහොම ස්තුතියි මේ පැත්තේ ආවට. මාත් ඔයාගේ සයිට් එකක් (VB.Net) පැත්තේ ගියා. කොමෙන්ටුවක් දාන්න හැදුවත් එබුවට එබුවට එබෙන්නේ නෑනොවැ ඒ කොමෙන්ට් ලින්ක් එක. ඒක හින්දා ඒ කමෙන්ට් එක මෙතැන දාන්නම්.
විසුවල් බේසික් වලට අළුත් උදවියට ඔයාගේ ලිපි වලින් ගන්න බොහෝ දේ තියෙනවා. විශේෂයෙන් කරණ දේ පිළිවෙලට කරන්න දැනගන්න එපැයි. ඒත් ඔය සමහර ඉංග්‍රීසි නං වලට දාලා තියෙන සිංහල නං ගැන නං මට ඒ හැටි පැහැදීමක් නෑ. උදාහරණයක් විදිහට control කියන වචනයට පාලකය කියලා යෙදීම ගැලපෙන්නේ නෑ. මෙවලම වගේ වචනයක් තරමක් ගැලපෙනවා වුණත් control කියලම පාවිච්චි කළා නම් වඩා හොඳයි කියලයි මට හිතෙන්නේ.
සැහැලි වලට නිදසුනක් දෙනවනං ගොඩක් ස්තුති
ReplyDelete