මිනිසත් කමේ පොහොසත්කම නොහොත් සූරාගෙන කෑම

මීට වසර දෙකකට පමණ කලින් දිනයකි.. මහරගම නගරය මැදින් ඉඳහිට ගමන් කරන මට නිතර දකින්නට ලැබුණු දැන්වීමක් වූයේ මිනිසත්කමේ පොහොසත් කම නිසාම මිනිසුන්ට සල්ලි දෙන ආයතනයක් ඉදිරියේ ය. එම දැන්වීමෙන් කියැවුණේ 1% පොළියට රන් බඩු උකසට ගෙන ඉහලම මුදලක් ලබා දෙන බවයි.. මේ කාලයේ රජයේ හෝ පුද්ගලික බැංකුවක රන් භාන්ඩ පොළිය 14% ක් පමණ විය.. ඒ නිසා මා සිතුවේ මේ 1% යනු මාසික පොළිය බවයි.. ඒ අනුව බැංකුවේ තියන එකට මේ ආයතනයේ උකස් තබන එක වඩා ලාබ දායී යැයි මට සිතුණි.. (මීට වසර ගනණාවකට උඩදී මට අවුරුදු 19 දී පමණ බැංකුවක් සමඟ රන් භාන්ඩ ගනුදෙනුවක් කිරීමට ගොස් කෙලවරක් නැති ප්‍රශ්න ඇසීම නිසා මට බැංකු එපා වෙලා තිබුණි)

ඔය අතර හදිසි අවශ්‍යතාවයක් මතු වී උකස් තැබීමේ වාරය එළැඹුණි.. මා තෝරා ගත්තේ ඉහත කී ආයතනයයි.. උකස් තැබීමට පෙර මම ප්‍රශ්න කීපයක් යොමු කළෙමි..

1. මේ 1% පොළී ප්‍රතිශතය මාසයක් සඳහාද?
පි: ඔවු. හැබැයි දවස් දහයකට සැරයක් පොළිය ගෙවුවොත් විතරයි 1% වෙන්නේ.. එහෙම නැත්නම් සීයට තුනයි දශම ගානක් වෙනවා..

2. කොච්චර මුදලක් මේ වලල්ලට ගන්න පුළුවන්ද?
පි: රු. 25,000/= ක් විතර ගන්න පුළුවන්..( ඒ කාලේ පවුම දැන් තරම් ගණං නැත.)

3. මට දවස් දහයට කලිං ඇවිත් වුණත් පොළිය බඳින්න පුළුවන් නේද?
පි: ඔවු..

දවස් දහයකට පෙර ඇවිත් පොළිය බඳිමැයි සිතා මාත් රුපියල් 25,000/= ත් රැගෙන පිටත්ව ගියෙමි..
රිසිට් පත බැලූ විට එහි තිබුණේ උකස් අත්තිකාරම රු.25,252/= යනුවෙනි.. මේ අනුව මාසයකම පොළිය මුලින්ම අය කර ගන්නට ඇතියැයි අනුමාන කරගෙන නිහඬ වීමි..
යළිත් තවත් දින 8 කින් පමණ එතැනට ගොස් පොළිය ගෙවීමට සූදානම්ව, පොළිය කීයදැයි විමසීමි.. පොළිය රු.250/= ක් බව පවසා එය අය කරගෙන. යළිත් 25,254/= වැනි මුදලකට රිසිට් පතක් නිකුත් කෙරිණි.. එවර එය පරීක්ෂා කළ මට වැටහුණේ කාගේ හෝ ගනණයක යම් දොසක් ඇති බවයි.. එනිසා ඔවුන් ගෙන් මෙසේ ඇසුවෙමි..

ප්‍ර: දැන් මේ පොළී ප්‍රතිශතය මාසයකට කිවුවා නේද? .. එහෙනම් මේ 25,000/= ට මාසයකට අදාල පොළිය මුලින්ම අය කරගෙන තියෙනවා නේද? මා දැන් ගෙවූ මුදල මූලික මුදලින් අඩු විය යුතුයි නේද?

පි: නෑ මේ 1% කියන්නේ දවස් දහයක පොළිය..

මා මෝඩයා වී හමාරය.. දවස් දහයක් සඳහා ගෙවා තිබිය දී අටවන දවසේ අලුත් කිරීමෙන් තවත් දවස් දෙකක් නැති කර ගත්තා පමණි..

එපමණක් නොව.. දවස් දහයට 1%ක් යනු අවුරුද්දට 36% ක පොළි ප්‍රතිශතයකි (වා.ස.පො. අනුපාතිකය සැලකුවොත් ඊටත් වැඩිය).. ඒ කියන්නේ බැංකුවකට සාපේක්ෂව 250% කටත් වඩා වැඩි වීමකි..

ඒ 250/=ත් ගියාවේ කියා සිතා ඊලඟ දවස් දහය සම්පූර්ණ වීමට ආසන්නයේ වලල්ල නිදහස් කරගෙන ගොස් බැංකුවේ තැබුවෙමි.. එහිදීත් මට 25,000/= ක මුදලක් ලබාගන්නට හැකි වීම විශේෂයකි.. එනම් ඇතැම් අය සිතන්නේ ඔය වැනි ආයතනයක දෙන තරම් මුදලක් බැංකුවක නොදෙන බවයි.. එහෙත් සත්‍යය නම්.. ඒ වෙනස එතරම් ලොකු නොවන බවයි.. ඒ වගේම කාලෙකට පෙර මගෙන් ඇහුවා වගේ අතොරක් නැති ප්‍රශ්න අහන්නේ ද නැත..

දැන් බොහෝ බැංකු වල (විශේෂයෙන් සම්පත් හා ජා.ඉ.බැ) පවතින නීති, රීති කීපයක්  සහ ක්‍රමෝපායන් කීපයක් මතක් කරන්නම්..

1. පළමු සති දෙක සඳහා (ඊට කලිං බේරා ගත්තත්) අනිවාර්‍යයෙන් පොළි අය කරයි.
2. ඉන් පසු පොළිය ගනණය කරන්නේ දවස ගානේය..
3. බේරා ගැනීමේ දී රු. 25/= ක මුද්දර ගාස්තුවක් අය කරයි.. (මෙය පුද්ගලික බැංකු වල පමණක් යැයි කියයි..)
4. ගෙවිය යුතු අවසාන මුදල ආසන්න රු.10/= ට රවුන්ඩ් අප් කරයි..(මේක සම්පත් බැංකුවේ තමයි මං දැක්කේ...)

** නිතර රන් බඩු වල වටිනාකම වැඩි වන නිසා.. ඉඳ හිට බැංකුව පැත්තේ ගොස් වැඩිපුර ගානක් ඉල්ලා ගෙන ඒමෙන් (ගිවිසුම අලුත් වන නිසා) සින්න වීමේ අවධානම මඟ හරවා ගත හැක.. එහෙත් දැන් දිනෙන් දින පොළී ප්‍රතිශතය ඉහල යන නිසා අලුත් කිරීම මඟින් ඔබගේ පොළී ප්‍රතිශතය ඉහල යා හැක..

පහු ගිය කාලයේ සම්පත් බැංකුවේ දිනකට නිකුත් වන නොම්මර ගනණ 70 ක් පමණ තිබුණ ද.. ඊයේ පෙරේදා වන විට එය 55-60 ක් පමණ දක්වා අඩු වී තිබුණි..

මිනිස්සු රන් බඩු උකස් තියන්නේ නැතිවාද?
ඔක්කොම උකස් තියලා නිසා තියන්න දෙයක් නැතිවාද?

ආදී වශයෙන් මෙයට නොයෙක් හේතු සිතිය හැක..  දැන් පොළී ප්‍රතිශතය වැඩි වීම නිසා මම ද ඒ පැත්තේ යන වාර ගනණ ටිකක් අඩු කළෙමි..

ප. ලි.

මිනිසත් කමේ පොහොසත් කම ට නම් හසු නොවන ලෙස ඉල්ලමි..